Της Ελένης Κωστοπούλου

Δεκέμβρης, ένας μήνας που ήταν πάντα φορτωμένος με χιόνια και κρύο. Ένας μήνας αλληλένδετος με τις πιο γλυκές αναμνήσεις κάθε παιδιού, καθώς, μαζί του φέρνει την πιο χαρούμενη και λαμπερή γιορτή του χρόνου τα Χριστούγεννα, αλλά και την προετοιμασία της υποδοχής της Νέας χρονιάς. Ένα μήνυμα ελπίδας και αγάπης. Σε όλους μια κρυφή λαχτάρα φωλιάζει στην ψυχή. Να ζήσουν για πολλά χρόνια ευτυχισμένοι, να κατορθώσουν όσα ονειρεύτηκαν, να ζήσουν πλημμυρισμένοι από αγάπη. Είναι ξεχωριστό το νόημα της Πρωτοχρονιάς, της πρώτης μέρας του έτους.

Πολλά όμως έχουν αλλάξει στη ζωή μας. Τα χρόνια που ζούμε είναι πιο μελαγχολικά. Οι άνθρωποι “βουλιάζουν”όλο και περισσότερο στη μοναξιά τους, γύρω μας συμβαίνουν γεγονότα που δεν αφήνουν σε κανέναν το περιθώριο να ζήσει την ομορφιά των ημερών με πραγματική αγαλλίαση ψυχής, καθώς όλα γίνονται μηχανικά με μειωμένη, ωστόσο, ροπή προς τον καταναλωτισμό, και μόνο, χωρίς να δίνουμε σε αυτές τις γιορτές την ιδιαίτερη ουσία που έχουν.

Έτσι, θέλοντας να δώσουμε λίγο χρώμα στην εορταστική περίοδοπου διανύουμε θα κάνουμε μία νοσταλγική αναδρομή σε μια άλλη εποχή, που μπορεί να μην είχε λαμπιόνια και στολίδια του σήμερα, αλλά είχε πολλή αγάπη και όμορφες πινελιές πραγματικής χαράς γύρω της.

Τα δώρα του τροχονόμου: Ένα παλαιό – όμορφο έθιμο της Πρωτοχρονιάς

Πριν μπούνε τα φανάρια στους δρόμους, οι τροχονόμοι ήταν αναπόσπαστο κομμάτι για τη ρύθμιση της οδικής κυκλοφορίας. Οι τροχονόμοι ήταν πολύ αγαπητά πρόσωπα την εποχή εκείνη. Εκτός από τη ρύθμιση της κυκλοφορίας έδιναν και πληροφορίες σε όποιον χρειαζόταν. Όπως αναφέρεται στο λεύκωμα “Η Ελλάδα του Μόχθου 1900 – 1960” (συλλογή Νίκου Πολίτη, Ριζάρειο Ίδρυμα – Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος) το έθιμο ξεκίνησε από τον προπολεμικό δήμαρχο Κώστα Κοτζιά. Ήταν Πρωτοχρονιά του 1936 όταν έβαλε πρώτος στα πόδια ενός τροχονόμου το δώρο του. Ήταν δύο γαλοπούλες.

Σύντομα τα δώρα καθιερώθηκαν και μάλιστα όχι μόνο από τις τοπικές αρχές. Τις επόμενες χρονιές τα “βαρέλια” των τροχονόμων γέμιζαν από τα δώρα του κόσμου, από ποτά, υφάσματα, γλυκά, ηλεκτρονικές συσκευές και πολλά άλλα. Στη συνέχεια όλα τα δώρα μεταφερόταν στην τροχαία, όπου μοιράζονταν σε όλο το προσωπικό. Μερικές φορές τα δώρα ήταν τόσα πολλά που μόλις διακρινόταν ο τροχονόμος μέσα από αυτά.

Το έθιμο των δώρων στους Τροχονόμους, που είχαν υπηρεσία την παραμονή της Πρωτοχρονιάςσυνεχίστηκε με μια μικρή διακοπή επί Κατοχής, μέχρι που ξεκίνησαν να τοποθετούνται φανάρια στο δρόμο και δεν υπήρχε ανάγκη να βρίσκονται εκεί τροχονόμοι για να ρυθμίσουν την κίνηση. Σήμερα τους συναντάμε περισσότερο όπου υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση.

Πηγή: MNHMES PARADOSH