Συνέντευξη στον Απόστολο Σκαμνό

Ο κος Κώστας Σωτηριάδης

Την Παρασκευή 2 Ιουνίου η αυλαία των πανελληνίων εξετάσεων άνοιξε και οι υποψήφιοι μαθητές κλήθηκαν, έπειτα από μια εξουθενωτική και δύσκολη χρονιά, να δώσουνε τον καλύτερό τους εαυτό στο πρώτο εξεταζόμενο μάθημα της έκθεσης και λογοτεχνίας.

Την άποψή του για τα θέματα του πρώτου εξεταζόμενου μαθήματος, μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας μας, παραχώρησε ο κ. Κωσταντίνος (Κώστας) Σωτηριάδης, καθηγητής φιλολογίας, με πείρα δύο δεκαετιών, και ένας εκ των ιδιοκτητών του φροντιστηρίου Αιχμή.

• Κύριε Σωτηριάδη, προτού αναλύσουμε τα θέματα των εξετάσεων, ας αναφερθούμε στο κλίμα που επικράτησε ανάμεσα στους μαθητές σας μια εβδομάδα πριν τις τελικές εξετάσεις, μια εβδομάδα αναμονής όπως την χαρακτηρίζουμε.

Πάντα κάθε χρόνο, όπως είπατε και εσείς, είναι μια εβδομάδα αναμονής που εμπεριέχει αρκετή πίεση, άγχος, αλλά ένας καλά προετοιμασμένος μαθητής το μόνο που ευελπιστεί είναι να έρθουν οι πανελλήνιες, να γράψει και να τελειώσει. Φέτος δεν παρατήρησα κάτι διαφορετικό από κάθε άλλη χρόνια, οι ίδιες καταστάσεις περίπου. Άγχος, πίεση, λίγο ανασφάλεια και λίγο αβεβαιότητα. Όταν όμως έρχεται η ώρα να γράψουν, νομίζω ότι οι μαθητές δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό.

• Μιας και αναφερθήκατε στον καλά διαβασμένο μαθητή, να μιλήσουμε λίγο και για τα φετινά θέματα της έκθεσης –λογοτεχνίας που κλήθηκαν να αναπτύξουν οι μαθητές. Ορισμένοι τα χαρακτήρισαν εύκολα, ποια είναι η δική σας άποψη ως προς την ευκολία των θεμάτων και αν αυτά τα θέματα ήταν για τον μαθητή που λέμε ότι είναι καλά διαβασμένος.

Για την έκθεση, εγώ προσωπικά, είμαι αντίθετος με αυτές τις απόψεις και χαρακτηρισμούς περί ευκολίας και δυσκολίας, καθώς το μάθημα της έκθεσης είναι απρόβλεπτο. Όπως έχει αποδειχτεί, όλα αυτά τα χρόνια, είναι πάρα πολύ δύσκολο να γράψεις αρκετά καλά στο μάθημα αυτό, ακόμη και αν φαινομενικά τα θέματα είναι βατά ή εύκολα και ούτω καθεξής. Θεωρώ πως η έκθεση είναι ένα μάθημα, το οποίο απαιτεί πολύ καλή προετοιμασία και όχι μόνο στην Γ΄ Λυκείου. Θα πω ότι ίσως απαιτείται μια εντατική προετοιμασία από την Α΄Λυκείου, προκειμένου να εμπεδώσει ο μαθητής οδηγίες που πρέπει να έχει υπόψη του , κάποιους κανόνες, ορθούς  τρόπους γραφής , κατανόηση θεωρίας κ.α. Οπότε εγώ δεν θα τα χαρακτηρίσω εύκολα ή δύσκολα, θα χαρακτηρίσω όμως  τα θέματα πολύ ωραία , δίνοντας την δυνατότητα στους μαθητές, μέσω των ασκήσεων, να ξεδιπλώσουν όσα γνώριζαν.

Το φροντιστήριο Αιχμή, Αθανασίου Διάκου γωνία.

• Συγκριτικά με τα περσινά θέματα της έκθεσης – λογοτεχνίας , θεωρείτε πως τα φετινά είχαν μεγαλύτερο βαθμό ευκολίας;

Όχι, δεν νομίζω ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές, τώρα το κατά πόσο ταιριάζει το θέμα (της έκθεσης) στον κάθε μαθητή είναι τελείως υποκειμενικό. Δηλαδή πέρυσι ήταν η ιστορική γνώση και φέτος είναι τα δικαιώματα των γυναικών, οι ασκήσεις ήταν περίπου κοινές, δεν εντόπισα κάποια ιδιαίτερη διαφορά, εκτός από μια πάρα πολύ μικρή, προς όφελος των μαθητών. Στο κομμάτι με τα σωστά λάθος ( Σ ή Λ ) έβαλαν ασκήσεις πολλαπλής επιλογής και έδωσαν και παραπάνω μονάδες, άρα, σε κάποια σημεία, θα τα χαρακτήριζα λίγο πιο εύκολα σε σχέση με πέρυσι.

• Κύριε Σωτηριάδη , φέτος το κεντρικό θέμα της έκθεσης είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα, πιο αναλυτικά η στάση απέναντι στο γυναίκειο φύλλο. Προσωπικά εσείς , πέρα από το διδακτικό λειτούργημα που έχετε, αναμφίβολα προσπαθείτε να περάσετε και ορισμένες αξίες στους μαθητές σας, πόσο σημαντική θεωρείτε την επιλογή του συγκεκριμένου θέματος , ένα θέμα που δυστυχώς αποτελεί παθογένεια τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα;

Ναι, είναι πάρα πολύ σημαντικό, κατά την γνώμη μου, και πολύ σωστά το θέσατε γιατί δεν είμαστε μόνο καθηγητές , είμαστε και παιδαγωγοί. Οπότε οφείλουμε να μεταφέρουμε και να μεταλαμπαδεύουμε κάποιες αξίες στους μαθητές, οι οποίες φυσικά και υπάρχουν από τις οικογένειές τους, αλλά και εμείς προσπαθούμε να τις ενισχύσουμε. Θεωρώ την επιλογή των θεμάτων πολύ σωστή, είναι ένα φλέγον ζήτημα, ένα ζήτημα που αμέσως μετά την καραντίνα μας απασχόλησε ιδιαίτερα πανελλαδικά. Όλοι θυμόμαστε τα κρούσματα βίας εναντίων των γυναικών, τις γυναικοκτονίες και, κατά την άποψή μου, πέρα από την επικαιρότητα του θέματος, πολύ καλά έκαναν και το επέλεξαν, γιατί πρέπει να εστιάσει και η νέα γενιά σε αυτό το κομμάτι, να μάθει να σέβεται, όχι μόνο τις γυναίκες αλλά όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλλου, θρησκείας και οποιαδήποτε άλλης ιδιότητας.

• Κλείνοντας , στο κείμενο δύο (2) υπήρχε η αναφορά στο κίνημα του νεοφεμινισμού από την δόκτορα λογοτεχνίας Μπελίντα Κάνον, σύμφωνα με την οποία το παραπάνω κίνημα αμβλύνει τις διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλλα και ¨τοποθετεί¨ το γυναικείο φύλλο σε «τάσεις για θυματοποίηση». Αυτή η φράση σχολιάσθηκε έντονα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από διάφορες ομάδες ασκώντας κριτική στην ορθότητα της φράσης και φυσικά στην επιλογή του κειμένου. Εσείς έχοντας διαβάσει και κατανοήσει το κείμενο, πώς ερμηνεύετε την συγκεκριμένη φράση και την σύνδεση της με τον νεοφεμινισμό;

Θεωρώ ότι ήταν ένας ειδικός όρος, που στόχο είχε την ανάδειξη των διαφορών μεταξύ νεοφεμινισμού και φεμινισμού. Κατά την γνώμη μου, ήθελε να πει ότι ο νεοφεμινισμός, σε κάποια σημεία, στερείται περιεχομένου και έχει μια τάση ως προς την υπερβολή. Η συγγραφέας σαφέστατα ήταν μια φεμινίστρια και αυτό που πιστεύω ότι ήθελε να αναδείξει ήταν να μην κρίνουμε τους ανθρώπους ανάλογα με το φύλλο τους, αλλά και από την άλλη η υπερβολή κάνει κακό. Δεν θεωρώ ότι είχε κάποια κακή πρόθεση, δηλαδή ότι οι γυναίκες αυτομάτως είναι θύματα και έχουν τάση να θυματοποιούν και να δικαιολογούν κατά κάποιο τρόπο την βιαιότητα εις βάρος τους.

• Κύριε Σωτηριάδη, να σας ευχαριστήσω για την ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μου παραχωρήσατε, ευχόμαστε καλή επιτυχία σε εσάς και βέβαια στους μαθητές σας.

Να είστε καλά, να ευχηθώ και εγώ κλείνοντας καλή επιτυχία σε όλα τα παιδιά του νομού, κουράγιο και στο τέλος είναι σίγουρο, ότι αν δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό θα ανταμειφθούν οι κόποι τους , θα χαροποιήσουν τις οικογένειες τους και πρωτίστως τους ίδιους.