Αίμα στο δρόμο (οπαδική βία)
23/02/2022
Η χαρά όταν μοιράζεται αυξάνει, η λύπη όταν μοιράζεται μικραίνει. Σ’ αυτό το γενικό αξίωμα πρέπει να αναζητηθεί η ανάγκη του ανθρώπου να εντάσσεται σε σύνολα, που τώρα τις λένε συλλογικότητες, για να αντιμετωπίσει ή να συμμετάσχει σε έντονα συναισθήματα που θα τον βγάλουν από τη ρουτίνα και προέρχονται από διάφορα ιδιαίτερα γεγονότα. Εκεί, λοιπόν, οφείλεται η γένεση των οπαδών! Ως μόνη εξαίρεση ας αφήσουμε την περίπτωση που ξεχώρισε ήδη ο Αριστοτέλης: Άνθρωπος μόνος ή θηρίον ή θεός. Εξαίρεση της εξαίρεσης του Αριστοτέλη, δηλαδή θηρία, βρίσκουμε τώρα και στις συλλογικότητες που λέγονται οπαδοί. Θλιβερό δείγμα του είδους αυτού των θηρίων είχαμε πρόσφατα και στην περίπτωση του 19χρονου στη Θεσσαλονίκη, κάτι που ταρακούνησε τη χώρα! Ας συνεχίσουμε:
Μια άλλη ανάγκη του ανθρώπου είναι να διοχετεύει τη δραστηριότητά του σε θεμιτές αντιπαλότητες. Να μετέχει σ’ έναν πόλεμο, αλλά να μην είναι πόλεμος, όπως θα έλεγε ο άγιος Παΐσιος. Και προέκυψε ο αθλητισμός!
Το περί αγώνων και αθλητισμού σενάριο είναι γραμμένο και παιγμένο από πολύ παλιά. Αθλητικούς αγώνες περιγράφει ο Όμηρος και στα δύο έπη του. Όπως αφηγούνται και οι μύθοι των άλλων λαών.
Στην Οδύσσεια είχαμε τους αγώνες με τους πελέκεις των μνηστήρων της Πηνελόπης και στην Ιλιάδα τους επιτάφιους αγώνες που οργάνωσε ο Αχιλλέας για να τιμήσει τον νεκρό φίλο του Πάτροκλο. Με έπαθλα και όμορφες σκλάβες, παρακαλώ!
Μα, η κορύφωση του αθλητισμού στην αρχαιότητα, αλλά και στη σύγχρονη εποχή, ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες! Ακολουθώντας την ιστορική πορεία του αθλητισμού, θα φτάσουμε μέχρι το σήμερα. Με την κορύφωση της αγανάκτησης, όταν πληροφορηθήκαμε απ’ τα κανάλια και τον τύπο την δολοφονική βία που εκπέμπουν ενέργειες κάποιων “φίλων” του αθλητισμού που τους ονομάζουμε οπαδούς. Και γεννήθηκε ο όρος “οπαδική βία”, που έχουμε και εμείς ως τίτλο του κειμένου μας. Βγαλμένον από τα γεγονότα…
Είναι σοκαριστικό να συναντάει κανείς ένα νεκρό παιδί στο πεζοδρόμιο, πνιγμένο στα αίματα, με μαχαιριές στο σώμα του, εγκαταλελειμμένο, σκεπασμένο με την σιγή που άφησαν πίσω τους οι δράστες που εξαφανίστηκαν “ανδροπρεπώς”, καθώς αυτοί ήταν μια ντουζίνα και το θύμα τους ένας και άοπλος και ανυποψίαστος σχετικά με το μένος που έκρυβαν κάτω απ’ τα οπαδικά τους χρώματα.
Η χώρα ταρακουνήθηκε! Το συγκεκριμένο άθλημα, το ποδόσφαιρο, που συντηρεί λέσχες οπαδών, που διακινεί χρήμα, με τη μορφή εισιτηρίων, τηλεοπτικών δικαιωμάτων, τυχερών παιχνιδιών, αγορών παικτών, είναι το άθλημα του λαού. Των λαών, καθώς καλλιεργείται στην Αγγλία και στην Αργεντινή, σε κόσμους με διαφορετικό πολιτισμό κατά τα λοιπά.
Στο άθλημα αυτό, λοιπόν, βρίσκει στέγη και ναό η λατρεία των απλών ανθρώπων που θέλουν να ανήκουν κάπου, όπως είπαμε στην αρχή. Γίνονται φίλαθλοι, οπαδοί, λάτρεις της στρογγυλής θεάς και η καλύτερη στιγμή της ζωής τους είναι ο ήχος της σφυρίχτρας για το εναρκτήριο λάκτισμα. Όπως είναι το σβήσιμο των κόκκινων φώτων στην αφετηρία σε έναν αγώνα F1 ή η πιστολιά του αφέτη για την εκκίνηση ενός αγώνα δρόμου στο στάδιο του κλασικού αθλητισμού.
Κι ενώ στα άλλα αθλήματα, με τη λήξη τους, όλοι φεύγουν με χαρά ή λύπη για το αποτέλεσμα, στο ποδόσφαιρο φεύγουν με οργή, που κάποτε γίνεται εκρηκτική και τελευταία φονική. Γιατί;
Την απάντηση θα τη δώσουν οι ψυχολόγοι και οι αναλυτές συμπεριφορών, σε κάθε περίπτωση.
Εμείς, από την πλευρά μας, μπορούμε να πούμε τί θα θέλαμε να γίνει, καθώς δεν θέλουμε να ξαναδούμε σκηνές με νεκρά παιδιά στα πεζοδρόμια, έξω από τα γήπεδα.
Τι θα θέλαμε να δούμε απ’ τους φιλάθλους – οπαδούς, από τις λέσχες οπαδών κι από το κράτος που νομοθετεί κι έχει μάλιστα ορίσει υπουργό αθλητισμού, με αποστολή να ελέγχει τα τεκταινόμενα στον αθλητικό χώρο, για τα οποία μαθαίνουμε ακραία γεγονότα και συμπεριφορές.
Εμείς, που θέλουμε ο αθλητισμός να είναι άμιλλα πολιτισμού και όχι πολεμικό πεδίο με νεκρούς και τραυματίες…
Το ζήτημα της οπαδικής βίας, δυστυχώς, έχει λάβει στη χώρα μας, ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Κάνοντας μια αναδρομή θα διαπιστώσουμε ότι η δολοφονία του 19χρονου Άλκη στη Θεσσαλονίκη μας αποδεικνύει, ότι η κατάσταση βρίσκεται εκτός ελέγχου.
Το 2014 ο χώρος του ποδοσφαίρου σοκάρεται από την δολοφονία του φιλάθλου του Εθνικού, Κώστα Κατσούλη, μετά από επίθεση που δέχτηκε στο γήπεδο του Ηροδότου, ενώ μια ακόμη μαύρη σελίδα γράφεται στο ελληνικό ποδόσφαιρο με το θάνατο του 25χρονου Μιχάλη Φιλόπουλου σε “ραντεβού θανάτου” στην Παιανία στις 29 Μαρτίου 2007.
Ο Μιχάλης έπεφτε νεκρός στη Λεωφόρο Λαυρίου στην Παιανία, μετά από “πόλεμο” οργανωμένων (και μη) οπαδών Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού… Το 2017 έχουμε τον Κύπριο οπαδό του ΠΑΟΚ, Νάσο Κωνσταντίνου, και πριν δύο χρόνια τον 28χρονο Βούλγαρο οπαδό του Άρη, Τόσκο Μποζατζίσκι.
Δεν δύναται να μιλάμε για αθλητισμό και παράλληλα να αναφερόμαστε σε νεκρούς και ότι οι ζωές μας βρίσκονται σε κίνδυνο. Το σκηνικό τρόμου που στήνεται δεν συνδυάζεται με τον αθλητισμό.
Ο ρόλος της οικογένειας και του σχολείου παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Η οικογένεια πρέπει να προσφέρει ένα κατάλληλο και υγιές οικογενειακό περιβάλλον. Να υπάρχει διάλογος και συνεργασία των γονιών με τα παιδιά. Ελεγχόμενη ελευθερία των νέων και καλλιέργεια της αγάπης, αλληλεγγύης και αλτρουισμού. Το σχολείο αντίστοιχα θα πρέπει να επιδιώκει ανθρωπιστική παιδεία, μετάγγιση αξιών ζωής, ενίσχυση της κριτικής ικανότητας των νέων. Δημιουργία συναγωνισμού και όχι ανταγωνιστικού κλίματος και ενίσχυση της αλληλεγγύης και της ευγενούς άμιλλας. Το σχολείο και η οικογένεια, λοιπόν, θα πρέπει να γίνουν θερμοκήπια καλλιέργειας των αξιών που προκαλούν τον σεβασμό στην ανθρώπινη προσωπικότητα. Όσο για το κράτος, για την εξαφάνιση θλιβερών φαινομένων θα πρέπει να υπάρξει αυστηροποίηση των σχετικών διατάξεων του ποινικού κώδικα, ώστε να μην υπάρχει αναστολή εκτέλεσης ποινής και να μπαίνουν περιοριστικοί όροι από την πρώτη στιγμή.
Μέτρα πρόληψης και αυστηρούς νόμους για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο αυτό. Το κείμενο ξεκίνησε με τον Άλκη και θα κλείσει με το ηχηρό μήνυμα του πατέρα του Άλκη. “Όχι άλλη βία στα γήπεδα” υπογράμμισε ο κ. Καμπανός, προσθέτοντας πως “ο αγώνας είναι χαρά και στο τέλος θα έπρεπε όλοι να είναι αγαπημένοι”.
Δημήτρης Ιωαννίδης
Ελένη Κωστοπούλου
Κάνε κλικ εδώ για να γίνεται συνδρομητής.
